مروری بر عملکرد نجفی در شهرداری تهران

آقای محمدعلی نجفی، شهردار اسبق تهران که در ۱۱ روز گذشته صدر اخبار را از بابت قتل همسر دومش به‌خود اختصاص داده، با صدور کیفرخواست و انتقالش به زندان، وارد مرحله جدیدی شده است.

به گزارش مشرق، آقای محمدعلی نجفی، شهردار اسبق تهران که در ۱۱ روز گذشته صدر اخبار را از بابت قتل همسر دومش به‌خود اختصاص داده، با صدور کیفرخواست و انتقالش به زندان، وارد مرحله جدیدی شده است. این در حالی است که در مدت ۶ماهه حضورش در طبقه هشتم ساختمان خیابان بهشت، هم با عملکرد پرسروصدایی همراه بود؛ به‌گونه‌ای که تهرانی‌ها هنوز روزهای پس از زلزله یا برف سنگین پایتخت را فراموش نکرده‌اند.

مروری بر عملکرد نجفی در شهرداری تهران

در ۵شهریور ۱۳۹۶، محمدعلی نجفی با انتخاب پنجمین شورای شهر تهران و دریافت حکم از وزارت کشور، رسماً به‌عنوان شهردار کارش را آغاز کرد و جایگزین آقای محمدباقر قالیباف شد و در ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ نیز، از سِمَت خود استعفا داد. با آنکه مدت مدیریت نجفی به‌عنوان شهردار تهران بسیار کوتاه بود، در همین مدت نیز، حضور و غیاب او در مسند شهرداری حاشیه‌های فراوانی به‌همراه داشت.

نخستین حاشیه‌ها بعد از انتصاب رسمی او به‌عنوان شهردار تهران، اواخر آذر ۱۳۹۶ و همزمان با زلزله شدید تهران بود. دقایق پایانی چهارشنبه ۲۹ آذر، زلزله‌ای به بزرگی ۲/۵ در نزدیکی ملارد رخ داد و استان‌های تهران و البرز را لرزاند. این زلزله خسارت چندانی به ساختمان‌ها وارد نکرد؛ اما دو نفر در جریان آن کشته و ۱۱۷ نفر هم زخمی شدند.

هرکه می‌توانست، بار سفر بست و سوار بر خودرو راهی خروجی‌های پایتخت شد. ترافیک شدید در خروجی‌ها، حضور شبانه مردم در پارک‌ها و فضاهای باز شهر و اضطراب فراگیر از احتمال پس‌لرزه‌ها و زلزله‌ای شدیدتر باعث شد ستاد بحران تشکیل شود.

به قاعده باید رییس ستاد بحران شهردار شهر باشد؛ اما در این هیاهو، نجفی، شهردار وقت تهران، حاضر نشد. همه پرسیدند: در این بحران پایتخت، شهردار کجاست؟ بازار شایعه داغ شد؛ یکی می‌گفت شهردار تهران در سفر کیش است و دیگری می‌گفت دماوند. برخی گمانه‌ها هم از سفر خارج از کشور شهردار خبر می‌داد؛ اما تا روز بعد از آن بحران، از شهردار خبری نبود.

زلزله مدیریتی در تهران

روز بعد زلزله، درحالی‌که همه نگران پیامدهای زلزله و پس‌لرزه‌های آن بودند، شهردار وقت تهران فقط به نوشتن متن کوتاهی در اینستاگرامش بسنده کرد و نوشت در طول دیشب و امروز، با بخش‌های مختلف شهرداری در تماس بوده است: «به‌طورمرتب از زمان وقوع حادثه، پیگیری‌های لازم را انجام داده‌ام و حجم انبوه کارها مانع از آن شد که در تلگرام یا اینستاگرام اعلام حضور کنم؛ چرا که رسیدگی به وضعیت پیش‌آمده را مهم‌تر و حیاتی‌تر می‌دانستم». او همچنین اعلام کرد: «از صبح امروز با وجود اینکه دوسه برنامه ازپیش‌تعیین‌شده داشتم، در دفتر کاری خودم به‌صورت دائم با بخش‌های مختلف درارتباط بودم و بعد از بازدیدهای میدانی نیز خیالم راحت شد که موضوع کنترل شده است و فکر نمی‌کنم خطری شهروندان را در تهران تهدید کند». باوجوداین، بازهم کسی عکس و خبری از حضور فیزیکی خود در مناطق آسیب‌دیده منتشر نکرد.

نجفی در نخستین آزمونش رد شد

دو روز بعد، یعنی در ۲دی ۱۳۹۶، آقای پرویز سروری، عضو سابق شورای شهر تهران، زلزله تهران را نخستین آزمون شهردار جدید تهران دانست و اعلام کرد: متأسفانه گویا نجفی در نخستین آزمون خود رد شده است. وی گفت: «وقتی همه مردم تهران در تکاپو و استرس زلزله بودند، شهردار جدید تهران (آقای نجفی) کجا بوده و چه اقداماتی برای مدیریت بحران شهری انجام داده است؟ آیا شهردار تهران به‌عنوان متولی امور شهری نباید در رأس همه اقدامات صورت‌گرفته پس از زلزله حضور داشته باشد؟ در هیچ‌یک از تصاویر رسانه‌ای یا حتی گفت‌وگوهای تلویزیونی که به‌منظور آرامش حال شهروندان انجام شده، ما تصویر یا مصاحبه‌ای از ایشان نمی‌بینیم. برخی‌ها می‌گویند به ایشان به‌دلیل ناراحتی قلبی زلزله را خبر نداده‌اند؟ اگر چنین صحبتی صحت داشته باشد، وای به حال مردم تهران که شهردارشان حتی از حوادث شهری خبری ندارد؟ حتی پس از گذشت چند روز از وقوع حادثه، هنوز با واکنش صریح یا شفاف‌سازی شهرداری تهران دراین‌زمینه مواجه نیستیم؛ گویی وی هیچ‌گونه مسوولیتی درقبال بحران شهری نداشته است.

در جلسات حاضر بودم

البته عصر روز شنبه دوم دی، جلسه اضطراری ستاد مدیریت بحران شهر تهران به ریاست محمدعلی نجفی، شهردار تهران، در سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برگزار شد. او در این جلسه به سوالاتی درباره غیبتش در زمان زلزله و تشکیل جلسه مدیریت بحران این‌گونه پاسخ داد: «در صبح روز چهارشنبه، بنده و رییس شورای شهر با رییس مجلس شورای اسلامی جلسه‌ای برگزار کردیم که اصلی‌ترین موضوعاتش پایداری تهران و زلزله بوده است. قرار شد مجلس در بودجه سال ۹۷، کمک‌هایی دراین‌باره به شهرداری کند». او همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه در فضای مجازی اعلام شده که هنگام حادثه در سفر کیش بوده است، گفت: «۶ ماه است که کیش نرفته‌ام و در روز پنجشنبه جلسات مختلفی برگزار کردم که یکی از آن‌ها، جلسه با قرارگاه خاتم بود. از ساعت ۶ صبح پنجشنبه تابه‌امروز نیز، موضوعات زلزله تهران را پیگیری می‌کردم و در جلسات مختلف نیز یا بنده یا معاونانم حضور داشتند. البته سه ماه است مشهد نرفته‌ام و چندماهی نیز به خارج سفر نکرده‌ام». بااین‌حال سه روز بعد، یعنی در پنجم دی، آقای محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران، اعلام کرد قرار بوده نجفی، شهردار تهران امروز برای ارائه گزارش درباره وضعیت زلزله تهران و مدیریت بحران به شورا بیاید؛ اما کار اضطراری برایش پیش آمده و روز یکشنبه و در جلسه آتی شهردار تهران، برای تشریح مدیریت بحران در تهران به شورا می‌آید.

با یک برف، تهران زمینگیر می‌شود

یک ماه بعد از زلزله و در هفته اول بهمن ۱۳۹۶، تهران باردیگر دچار بحران و این‌بار مجموعه شهرداری با برف شدید غافلگیر می‌شود. مردم تهران هرسال پیش از شروع فصل بارندگی‌ها، جعبه‌های شن را در مجاری اصلی خیابان‌ها مشاهده می‌کردند؛ اما در آن زمان و در مدیریت جدید شهری، دیگر از این شن‌ها و وسایل اضطراری برای جلوگیری از انسداد خیابان‌ها و جاده‌های ناشی از برف و آب‌گرفتگی خبری نبود. شهروندان در تهران و جاده‌های منتهی به تهران با سختی و مشکلات روبه‌رو می‌شوند و اعتراض‌ها تا جایی بالا می‌گیرد که حتی هم‌حزبی‌های نجفی از عملکرد او انتقاد می‌کنند.


آقای محمدرضا عارف، رییس فراکسیون امید مجلس، اعلام می‌کند: «از شب گذشته تاکنون، تعداد زیادی درخت براثر سنگینی بارش برف شکسته که نشان می‌دهد عوامل شهرداری درخت‌ها را برف‌روبی نکرده‌اند. درضمن، شن‌پاشی در کوچه‌ها و خیابان‌های فرعی نیز آن‌طورکه بایدوشاید، انجام نشده است. به‌طورجدی موضوع را ازطریق استانداری و شهرداری پیگیری می‌کنیم تا ببینیم چرا با وجود پیش‌بینی‌های هواشناسی، شهر بعد از بارش برف فلج شد».


بیشتر انتقادها مربوط به نبود نمک‌پاشی جاده‌ها و ضعف در پاکسازی و برف‌روبی است. درحالی‌که مردم منتظرند شهردار تهران توضیحی درباره شرایط پیش‌آمده بدهد، او به نوشتن توییتی اکتفا می‌کند؛ توییتی که واکنش‌های فراوانی به‌همراه داشت. او به‌جای عذرخواهی یا ارائه راهکار عملی در حیطه مسوولیت خود نوشت: «از شهروندان خوب تهرانی، به‌خصوص جوانان و دانش‌آموزان دبیرستانی، دعوت می‌کنم از چند ساعت دیگر و با گرم‌ترشدن هوا، درکنار مأموران شهرداری به سبک‌ترشدن بار شاخه‌های درختان از برف به‌آرامی و به‌دقت کمک کنند». برخی اعتراض کردند که نجفی خیابان‌ها را رها کرده و نگران درختان است و عده‌ای دیگر به کنایه «تکاندن برف از روی درخت‌ها» به‌وسیله جوانان را مظهر مدیریت اصلاحاتی دانستند. در همین زمان، بازهم شایعه‌ای مبنی بر حضور شهردار در کیش مطرح شد که نه تکذیب شد و نه تأیید.

استعفایی پرحاشیه

نجفی نه‌تنها آمدنش به شهرداری و شیوه مدیریتش در این دوره پرحاشیه بود، بلکه رفتنش نیز بسیار پرقصه بود. او با وجود استعفاهای مکررش در منصب‌های گذشته، گفته بود حال جسمی‌اش خوب است و به کارش ادامه می‌دهد؛ اما شب ۲۲ اسفند ۱۳۹۶، استعفای خود را از شهرداری به شورا داد و فردای آن روز علنی شد. او ابتلا به بیماری جدید را دلیل استعفای خود اعلام کرد و گفت: «قرار است از ابتدای اردیبهشت ‌۱۳۹۷، به‌علت بیماری در بیمارستان بستری شوم. حدود یک‌ونیم ماه قبل براساس اعلام پزشکان معالج، به بیماری‌ای مبتلا شدم که هم مرحله درمان سخت و هم مرحله بعد از درمان طولانی‌مدت است؛ ازاین‌رو، به‌ناچار استعفا را مطرح کردم و از شورا خواهش می‌کنم عذر من را بپذیرد».
پس از موافقت شورای شهر تهران با استعفای نجفی، باردیگر بازار شایعه گرم شد. آقای مرتضی الویری، عضو شورای شهر پایتخت، دلیل استعفای نجفی را احضار غیرمؤدبانه بر سر ماجرای رقص دختربچه‌ها در مراسم روز زن اعلام کرد. برخی از اعضای شورای شهر تهران نیز عملکرد فسادستیز نجفی و فشارهای بیرونی را در استعفای شهردار تهران مؤثر دانستند و عده‌ای هم خزانه خالی شهرداری را دلیل استعفای نجفی اعلام کردند. گمانه‌ها ادامه داشت تا زمانی‌که تصاویر نجفی درکنار زنی جوان به‌نام «میترا استاد» منتشر شد و پس از مدت کوتاهی، خبر رسید با این زن ازدواج کرده است. باردیگر موضوع استعفای شهردار پیشین بر سر زبان‌ها افتاد و این‌بار عامل اصلی استعفا را نه بیماری، بلکه ازدواج دوم وی عنوان کردند؛ ازدواجی که در انتهای داستان پرحاشیه نجفی در مدت کوتاه شهردارشدنش، به‌اتهام قتل زن دوم وی منجر شد.